U dorosłych psów, szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym wykonywane są co 2 lata, przeciwko wściekliźnie - co roku.
Szczenięta obowiązują 3 cykle szczepień, po których następuje szczepienie przeciwko wściekliźnie, wszystkie w odstępach 3-4 tygodniowych.
W wieku 5-6 tygodni pies powinien zostać zaszczepiony pierwszą szczepionką przeciwko chorobom zakaźnym (nosówka i parwowiroza). Między odrobaczeniem a pierwszym szczepieniem musi minąć co najmniej 5 dni.
Drugie szczepienie wypada 3-4 tygodnie po pierwszym (8-9 tydzień życia). Jest to szczepionka uodparniająca na nosówkę, parwowirozę, chorobę Rubartha i kaszel kenelowy (dla nosówki i parwowirozy jest to szczepionka przypominająca, uzyskuje się tzw. “booster effect” - efekt wzmocnienia, dla skuteczniejszego uodpornienia; na pozostałe choroby szczepiony jest pierwszy raz, co również wymaga szczepienia przypominającego, które wykonuje się kolejne 3-4 tygodnie później - 11-12 tydzień życia).
Trzecie szczepienie (ten sam komplet co przy drugim szczepieniu, dawka przypominająca dla wszystkich jednostek), w 11-12 tygodniu życia, może zawierać dodatkowo antygen leptospirozy. Zaleca się dobór tych szczepionek dla psów znajdujących się w grupie ryzyka (myśliwskie, pasterskie, mające kontakt z gryzoniami przenoszącymi leptospirozę, głównie tereny wiejskie, mające dostęp do stojącej lub wolno płynącej wody - tereny podmokłe, kałuże, bagna, stawy, jeziora itp.; zabierane na wycieczki plenerowe).
Po ostatnim szczepieniu przeciwko chorobom zakaźnym, 3-4 tygodnie później należy zaszczepić psa przeciwko wściekliźnie (od 14-16 tyg. życia).
Szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym są dobrowolne i wykonywane dla bezpieczeństwa zwierzęcia. Natomiast każdy właściciel psa ma obowiązek szczepić go przeciwko wściekliźnie. Zgodnie z Ustawą z dnia 11 marca 2004 roku “O ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt”.
Kolejne szczepienie przeciwko chorobom zakaźnym wykonuje się rok później, każde następne - co 2 lata. Szczepienie przeciwko wściekliźnie powtarza się co rok.
| Wiek psa | Profilaktyka |
|---|---|
| 3-4 tydz. | Odrobaczenie |
| 5-7 tydz. | Odrobaczenie (odstęp 5 dni od szczepienia) |
| 5-6 tydz. | Szczepienie - Nosówka, parwowiroza |
| 7-8 tydz. | Odrobaczenie (jeśli istnieje potrzeba) |
| 8-9 tydz. | Szczepienie - Nosówka, parwowiroza, kaszel kenelowy, choroba Rubartha |
| 11-12 tydz. | Szczepienie - Nosówka, parwowiroza, kaszel kenelowy, choroba Rubartha + leptospiroza |
| 14-16 tydz. | Szczepienie - wścieklizna |
| 5-6 miesięcy | Odrobaczenie |
| 1 rok | Odrobaczenie |
| 1 rok po pierwszym cyklu | Szczepienie (choroby zakaźne + wścieklizna) |
U dorosłych kotów szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym i wściekliźnie wykonywane są co 2 lata.
Kocięta obowiązują 2 szczepienia, w odstępach 3-4 tygodniowych, przeciwko chorobom zakaźnym.
Szczepienie przeciwko wściekliźnie u kotów nie jest obowiązkowe, jak w przypadku psów, jedynie zalecane u kotów “wychodzących” (co 2 lata, tak samo jak przeciwko chorobom zakaźnym, od 3 miesiąca życia kota)
Pierwsze szczepienie przeciwko chorobom zakaźnym wykonuje się w 7-8 tygodniu życia. Szczepienie obejmuje takie choroby zakaźne, jak panleukopenia i katar koci (herpeswirus, kaliciwirus). Między odrobaczeniem a pierwszym szczepieniem musi minąć co najmniej 5 dni.
Drugie szczepienie wypada 3-4 tygodni po pierwszym (10-11 tydz. życia). Jest to szczepionka przypominająca (uzyskuje się tzw. “booster effect” - efekt wzmocnienia, dla skuteczniejszego uodpornienia), również zawiera antygeny wirusa panleukopenii, herpes- i kaliciwirusa (katar koci). Kolejne szczepienie wypada rok później, a każde następne - co dwa lata.
Dostępne są również wersje szczepionek uodparniających na chlamydię (głównie koty wychodzące z domu, mające kontakt z innymi kotami, także koty wystawowe), oraz na białaczkę kocią. Aby zaszczepić przeciwko FeLV zwierzę musi mieć najpierw wykonany test z krwi wykrywający białaczkę kocią i uzyskać wynik ujemny. Nie szczepi się kotów FeLV-dodatnich !
| Wiek kota | Profilaktyka |
|---|---|
| 3-4 tydzień | Odrobaczanie |
| 5-6 tydzień | Odrobaczanie |
| 7-8 tydzień | Szczepienie |
| 9-10 tydzień | Odrobaczanie (według potrzeby) |
| 10-11 tydzień | Szczepienie |
| 12 tydzień | Wścieklizna (opcjonalnie) |
| 3-4 miesiąc | Odrobaczanie |
| 1 rok | Odrobaczenie |
| 1 rok po pierwszym cyklu | Szczepienie |
Odrobaczenie dorosłego psa lub kota przeprowadza się co 6 miesięcy
W przypadku zwierząt polujących i karmionych surowym mięsem, zaleca się odrobaczać co 3 miesiące.
Należy obserwować kał zwierząt 2-3 dni po podaniu preparatu odrobaczającego - jeśli pojawią się pasożyty kale lub wymiotach, odrobaczanie należy powtórzyć po 2 tygodniach.
Pierwsze odrobaczenie wykonuje się w 3-4 tygodniu życia psa/kota, które należy powtórzyć po dwóch tygodniach. Jeżeli nie zaobserwowano pasożytów w kale, kolejny raz odrobacza się po miesiącu, następnie po 3 miesiącach, później co 6 miesięcy. Jeśli pojawią się znów pasożyty, należy powtórzyć odrobaczanie po 2 tygodniach. Dotyczy to każdorazowego odrobaczania.
W przypadku psów, posiadamy różne formy preparatów:
Kocie preparaty przeciwko pchłom i kleszczom:
Jeśli kot nie będzie przeznaczony do rozrodu, warto zdecydować się ten zabieg, niwelując w ten sposób ryzyko chorób uwarunkowanych hormonami płciowymi, jak ropomacicze, nowotwory gruczołów mlekowych, ciąże urojone, cysty na jajnikach.
Długotrwałe stosowanie antykoncepcji zwiększa ryzyko powyżej wymienionych chorób!
Zabieg sterylizacji wykonujemy już u 4-miesięcznych kociąt; zalecany jest w tzw. “ciszy hormonalnej”, czyli między rujami. Jeśli jednak rujki są częste i problematyczne, można wykonać sterylizację, po wcześniejszym obejrzeniu kota przez lekarza weterynarii.
Do zabiegu kot musi być przegłodzony 14 godzin. W przypadku zwierząt powyżej 6 roku życia, zalecane jest wykonanie badania krwi na czczo (14 godzin głodówka!)
Po sterylizacji w ciągu 4 tygodni zanika poziom hormonów. Po tym czasie należy zwracać uwagę na dietę zwierzęcia, ponieważ rośnie skłonność do tycia. Zalecane są karmy dla zwierząt po zabiegu sterylizacji i nie dokarmianie domowym jedzeniem.
Można spotkać się z błędną opinią, że kotka“musi mieć kocięta przynajmniej raz, w celu uniknięcia chorób układu rozrodczego”. Twierdzenie to nie ma żadnych podstaw medycznych. Mówiąc więcej, jest dokładnie odwrotnie. Nawet jeśli ciąża występuje po pierwszej cieczce, ryzyko późniejszej ciąży urojonej, cyst na jajnikach i ropomacicza gwałtownie wzrasta, ponieważ dochodzi do pełnego uruchomienia hormonów płciowych i listew mlekowych, w obrębie których w przyszłości mogą rozwinąć się guzy nowotworowe (kotki są szczególnie narażone na ten typ nowotworu).
Kotki po porodzie bardzo szybko wracają do cyklu płciowego, mogą być znowu kotne już 4-5 tygodni po ciąży! Z tego względu, zwłaszcza w przypadku kotek dzikich, preferowana jest sterylizacja 4 tygodni po porodzie.
Jeśli pies nie będzie przeznaczony do rozrodu, warto zdecydować się ten zabieg, niwelując w ten sposób ryzyko chorób uwarunkowanych hormonami płciowymi, jak ropomacicze, nowotwory gruczołów mlekowych, ciąże urojone, cysty na jajnikach.
Ze względu na wpływ estrogenów na rozwój zwieracza cewki moczowej, zaleca się wykonanie sterylizacji po pierwszej cieczce, aby nie doszło do pokastracyjnego nietrzymania moczu.
Ryzyko nowotworów gruczołów mlekowych u psów wysterylizowanych po pierwszej cieczce wynosi 8%, po drugiej już 26%, po następnych cieczkach prawdopodobieństwo jest coraz większe i sterylizacja nie zabezpiecza przed ich wystąpieniem.
Długotrwałe stosowanie antykoncepcji zwiększa ryzyko powyżej wymienionych chorób!
Zabieg sterylizacji wykonywany jest trzy miesiące po cieczce, w tzw. “ciszy hormonalnej”.
Przed zabiegiem wskazana jest wizyta w gabinecie weterynaryjnym w celu oględzin psa, a w przypadku zwierząt powyżej 6 roku życia - badania krwi na czczo (14 godzin głodówka!)
Do zabiegu pies musi być przegłodzony 14 godzin.
Po sterylizacji w ciągu 4 tygodni zanika poziom hormonów. Po tym czasie należy zwracać uwagę na dietę zwierzęcia, ponieważ rośnie skłonność do tycia. Zalecane są karmy dla zwierząt po zabiegu sterylizacji i nie dokarmianie domowym jedzeniem.
Można spotkać się z błędną opinią, że suka “musi mieć szczeniaki przynajmniej raz, w celu uniknięcia chorób układu rozrodczego”. Twierdzenie to nie ma żadnych podstaw medycznych. Mówiąc więcej, jest dokładnie odwrotnie. Nawet jeśli ciąża występuje po pierwszej cieczce, ryzyko późniejszej ciąży urojonej, cyst na jajnikach i ropomacicza gwałtownie wzrasta, ponieważ dochodzi do pełnego uruchomienia hormonów płciowych i listew mlekowych, w obrębie których w przyszłości mogą rozwinąć się guzy nowotworowe.
Kastrację wykonuje się już u kotów 6-miesięcznych (czasem wykonuje się tzw. kastrację wczesną, po 3 miesiącu życia, przede wszystkim w wypadku młodych kotów z hodowli).
Kocury niekastrowane mają silne zachowania terytorialne, co wiąże się niekiedy z oznaczaniem terenu (posikiwaniem), lub agresją. Ponadto, mocz niekastrowanego kocura ma mocno intensywny, nieprzyjemny zapach, co często jest powodem kastracji.
Do zabiegu kot musi być przegłodzony 14 godzin. W przypadku zwierząt powyżej 6 roku życia, zalecane jest wykonanie badania krwi na czczo (14 godzin głodówka!)
Po kastracji w ciągu 4 tygodni zanika poziom hormonów. Po tym czasie należy zwracać uwagę na dietę zwierzęcia, ponieważ rośnie skłonność do tycia. Zalecane są karmy dla zwierząt po zabiegu sterylizacji i nie dokarmianie domowym jedzeniem.
Kastrację wykonuje się powyżej 6 miesiąca życia. W przypadku psów wskazaniem do zabiegu najczęściej są choroby prostaty (np. łagodny przerost prostaty/torbiele prostaty) lub jąder, zwłaszcza przy wnętrostwie (zatrzymaniu jądra w kanale pachwinowym lub w brzuchu), a także u psów przejawiających niepożądane zachowania płciowe i terytorialne (ruchy pseudo kopulacyjne, ucieczki z domu, znaczenie terenu).
U psów agresywnych!!! Należy dokładnie poznać podłoże agresji psa - jeśli jej przyczyną jest wzmożona lękliwość zwierzęcia, po kastracji problem może się nasilić!
Przed zabiegiem wskazana jest wizyta w gabinecie weterynaryjnym w celu oględzin psa, a w przypadku zwierząt powyżej 6 roku życia - badania krwi na czczo (14 godzin głodówka!)
Do zabiegu pies musi być przegłodzony 14 godzin.
Po kastracji w ciągu 4 tygodni zanika poziom hormonów. Po tym czasie należy zwracać uwagę na dietę zwierzęcia, ponieważ rośnie skłonność do tycia. Zalecane są karmy dla zwierząt po zabiegu kastracji i nie dokarmianie domowym jedzeniem.
Istnieje również metoda kastracji hormonalnej - psu wszczepiany jest implant podskórny, który swoim działaniem wywołuje podobny efekt, co kastracja chirurgiczna, jest on jednak odwracalny. Działanie rozpoczyna po 6 tygodniach i utrzymuje przez około 6 miesięcy.
Metoda ta wykorzystywana jest w przypadku braku przekonania właścicieli do zabiegu, gdy pacjent nie kwalifikuje się do znieczulenia ogólnego, w celu wykluczenia roli hormonów w niepożądanym zachowaniu (aby przekonać się, że po kastracji problem, np. znaczenia terenu nie będzie występował)
Przed zabiegami, podobnie jak u ludzi, obowiązuje głodówka 14 godzin, wodę należy zabrać do 2 godzin przed zabiegiem.
Przed zabiegiem warto wykonać badanie krwi (u zwierząt powyżej 7 roku życia badanie obowiązkowe), również na czczo! Wykonywany jest panel podstawowy (morfologia, glukoza, parametry wątrobowe i nerkowe) w celu zakwalifikowania do znieczulenia ogólnego.
Przed pobraniem krwi należy przegłodzić psa lub kota 14 godzin, może mieć dostęp do wody.
Przed badaniem USG również obowiązuje głodówka, dodatkowo należy uniemożliwić psu lub kotu oddanie moczu przez 2 godziny przed badaniem, w celu wypełnienia pęcherza moczowego.
Badanie kału w kierunku pasożytów wykonywane jest z próbki zbiorczej kału z 3 kolejnych dni. Należy przechowywać pudełko z próbką w lodówce przed dostarczeniem do gabinetu.
Przed badaniem moczu nie obowiązuje głodówka.
Wbrew powszechnej opinii, kleszcze nie spadają z drzew. Potrafią wspiąć się na wysokość maksymalnie 150 cm. Przebywają głównie na trawie, na łąkach, w parkach i trawnikach, czekając, aż pojawi się potencjalny żywiciel. Zahaczają się odnóżem, przenosząc na swoją ofiarę.
Kleszcz przebijając się przez skórę, wpuszcza swoją ślinę, która ma właściwości miejscowo znieczulające i przeciwkrzepliwe. W ten sposób może dojść do przekazania żywicielowi drobnoustrojów chorobotwórczych i zakażenia boreliozą, babesjozą, erlichiozą czy anaplazmozą.
Pierwsze objawy w przypadku babesjozy, erlichiozy i anaplazmozy zaczynają się po 1-3 tygodniach od ugryzienia przez kleszcza - gorączka, wymioty, osłabienie, żółtaczka, powiększenie węzłów chłonnych. W przypadku boreliozy, objawy występują po około 4 tygodniach - gorączka, której towarzyszy kulawizna (procesem chorobowym może być zajęty jeden lub więcej stawów).
Wykrycie obecności powyższych drobnoustrojów przeprowadza się poprzez testy serologiczne (tzw. testy płytkowe, wykonujemy je na miejscu w gabinecie), 2-5 tygodni po zakażeniu, lub przez specyficzne testy PCR, gdzie wykrywany jest bezpośrednio materiał genetyczny drobnoustroju (krew wysyłana do laboratorium).
Po znalezieniu kleszcza na ciele psa lub kota, należy użyć specjalnego przyrządu do usuwania kleszczy - pęsety, pompki, lassa, chwycić przy samej skórze i kręcić w jedną stronę, nie wyrywać. Po wykręceniu, cały osobnik z odnóżami powinien zostać usunięty bez większego problemu. Podczas pociągania, może dojść do rozerwania się ciała kleszcza i pozostawienia główki. Wtedy wzrasta ryzyko odczynów zapalnych.
Nie zawsze odnalezienie pchły na grzbiecie zwierzęcia jest możliwe, co nie oznacza, że problem nie występuje.
Dorosłe osobniki spędzają do godziny dziennie na ciele zwierzęcia, pijąc krew. Najczęściej chowają się w miejscach, gdzie zwierzę lubi przebywać - na dywanie, legowisku, meblach. Tam składają jaja, lub podczas żerowania na psie lub kocie - w tym przypadku jaja spadają na ziemię, poszerzając swój teren, wędrując razem z czworonogiem. Z jaj wykluwają się larwy, które posiadają aparat gębowy gryzący - żywią się naskórkiem i odchodami dorosłych pcheł.
Następnie przechodzą linienie, po którym zamieniają się w poczwarkę. Forma ta przekształca się w osobnika dorosłego, lub w przypadku niekorzystnych warunków, pozostać w kokonie przez ponad 6 miesięcy. Poza żywicielem dorosłe osobniki przeżywają tylko kilka dni.
W przypadku reakcji alergicznej na ślinę pcheł, pies lub kot mocno się drapie lub wygryza, zwłaszcza po grzbietowej części ciała, przy nasadzie ogona i w odcinku lędźwiowym - jest to tzw. APZS, alergiczne pchle zapalenie skóry.
W celu wykrycia inwazji pcheł na zwierzęciu, wykonuje się tzw. “test bibułowy” - stawiając psa pionowo, podsuwa się biały materiał (np. ręcznik papierowy lub na jasnej powierzchni) i pociera energicznie palcami sierść w górę i w dół. Jeśli na papierze pojawiają się małe kropki, należy zwilżyć je wodą i poczekać minutę. Po tym czasie, rozetrzeć kropki - jeśli zostawiają rdzawą smugę, lub widać, że rozpuszczają się, barwiąc papier - są to odchody pcheł (pchły żywią się krwią - jest to po prostu przetrawiona i wydalona przez pchły krew).
Pchły są żywicielami pośrednimi dla tasiemca! Do zarażenia tasiemcem dochodzi drogą pokarmową – przez zjedzenie pchły, która zawiera jego postać larwalną. Po znalezieniu pcheł na skórze pupila, powinno się go również odrobaczyć, zwłaszcza, jeśli profilaktyka przeprowadzana jest niesystematycznie.
Podczas zwalczania pcheł w domu, oprócz stosowania odpowiednich preparatów przeciwpasożytniczych dla zwierząt, należy odkurzać i prać dywany, meble i legowisko, gdzie zwierzę lubi przebywać. Po każdorazowym odkurzaniu, należy wyrzucić lub wyprać worek od odkurzacza (poczwarka pcheł może przeżyć do 6 miesięcy i wydostać się sama z odkurzacza w poszukiwaniu żywiciela).
Podczas podróży za granicę wymagane jest posiadanie przy sobie paszportu w przypadku psa, kota i fretki.
Aby wyrobić paszport, zwierzę musi być zaczipowane oraz zaszczepione przeciwko wściekliźnie. Ważne jest, aby szczepienie zostało wykonane PO oznakowaniu zwierzęcia (szczepienie możliwe jest dopiero po uzyskaniu 12 tygodni życia!)
W przypadku gdy zwierzę zostało zaszczepione przeciwko wściekliźnie przed założeniem mikroczipu, po oznakowaniu musi zostać powtórnie zaszczepione przeciwko wściekliźnie, lecz nie wcześniej niż po upływie 14 dni od poprzedniego szczepienia
W przypadku pierwszego szczepienia przeciwko wściekliźnie (po oznakowaniu zwierzęcia), lub gdy nie zachowana została ciągłość szczepień (szczepienie “po terminie”), zwierzę nie może przekraczać granicy przez 21 dni po zaszczepieniu
Zwierzęta nie zaszczepione przeciwko wściekliźnie nie mogą przekraczać granicy, dotyczy to również zwierząt poniżej 3 miesiąca życia
W przypadku przemieszczania psów do Wielkiej Brytanii, Irlandii, Finlandii, Malty i Norwegii obowiązuje profilaktyka przeciwko tasiemcom okresie nie dłuższym niż 120 godzin, ale nie krótszym niż 24 godziny przed datą ich planowanego wprowadzenia do ww. państw członkowskich
W przypadku wywozu zwierząt do państw trzecich lub powrotu z tych państw na teren UE, musi zostać wykonane oznaczenie przeciwciał przeciwko wściekliźnie, tzw “miareczkowanie”, którego pozytywny wynik powinien być wpisany do paszportu - krew można pobrać najwcześniej po 30 dniach po szczepieniu przeciwko wściekliźnie, dodatkowo zwierzę nie może być przywożone na terytorium UE jeszcze przez 3 miesiące od dnia pobrania próbki krwi do badania. lista tych państw znajduje się pod linkiem: https://ec.europa.eu/food/animals/pet-movement/eu-legislation/non-commercial-non-eu/listing_en Badanie takie nie musi zostać ponowione, jeśli uzyskano pozytywny wynik oraz zachowana jest ciągłość szczepień.
Pierwszymi objawami alergii pokarmowej jest świąd. Właściciele zauważają, że pupil intensywnie trzepie uszami, drapie się w okolicy głowy, po bokach ciała, wylizuje łapy. W przypadku psów, skóra w obrębie wnętrza małżowiny usznej jest zaczerwieniona, brak często wydzieliny zapalnej (czasami występuje wydzielina ciemna, o nieprzyjemnym zapachu, wtórnie do alergii pokarmowej), wylizywane są grzbietowe i spodnie części łap, czasami boki ciała. Koty natomiast drapią się głównie po skroniach i szyi, gdzie właściciele mogą zauważyć przerzedzenie sierści i strupy. Najczęstszą przyczyną alergii pokarmowej jest białko, głównie pochodzenia zwierzęcego, jak drób (najczęściej kurczak), wołowina, jaja, mleko, rzadziej zboża, warzywa czy owoce.
Istnieje metoda identyfikowania alergii pokarmowej i konkretnych alergenów, dotyczy to również alergii wziewnej. Testy alergiczne wykonywane są z krwi w laboratorium weterynaryjnym, następnie oznaczane przeciwciała, wynik zawiera wykaz składników pokarmowych wraz z reakcją alergiczną na dane antygeny. W ten sposób możliwe jest wykluczenie alergizujących produktów z diety i wyeliminowanie problemu.
Jeśli diagnostyka alergii za pomocą testów jest niemożliwa do wykonania (wiążą się one niestety z pewnymi wydatkami), można spróbować stosować dietę eliminacyjną metodą prób, lub zdecydować się na kurację lekami przeciwświądowymi. Opcje są do omówienia w gabinecie weterynaryjnym.
Koprofagia może być spowodowana nieprawidłowościami w żywieniu (zbyt mało składników odżywczych w pożywieniu), niedoborem substancji odżywczych wynikających ze zmniejszonej zdolności trawienia/wchłaniania (zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki, choroby jelit, pasożyty wewnętrzne), lub zaburzeniami zachowania oraz nudą zwierzęcia.
Co można zrobić w przypadku koprofagii?
Jest to kwestia indywidualna upodobań kota lub psa, a także właściciela. Każda z form posiada zarówno plusy, jak i minusy.
Zalety karmy suchej:
Wady karmy suchej:
Zalety karmy mokrej:
Wady karmy mokrej:
Zwierzęta powinny mieć nieograniczony dostęp do świeżej wody
Koty, w przeciwieństwie do psów, są bezwzględnymi mięsożercami - oznacza to, że niezbędne do życia aminokwasy dostarcza im mięso zwierzęce. Niedobór tych składników może przyczynić się do występowania poważnych schorzeń, np. niedobór tauryny może prowadzić do zaburzeń w rozrodzie, retinopatii i kardiomiopatii.
Powyżej 4 tygodnia życia kociąt, poza mlekiem, można zacząć wprowadzać pokarmy stałe
Karmiąc koty pełnoporcjowymi karmami suchymi, lepiej nie stosować żadnych przysmaków z lodówki; karmy są zbilansowane pod względem mikro- i makroelementów, nie trzeba stosować żadnych suplementów.
Nie ma potrzeby podawania kotom mleka, zwierzęta te piją wodę. Jeśli jednak właściciel czuje taką potrzebę, jest to dozwolone tylko jeśli po mleku nie występuje luźny kał lub wymioty.
Należy zwrócić uwagę, czy w domu posiadamy trujące dla kotów kwiaty:
Po kastracji/sterylizacji koty (zwłaszcza kocury) wykazują tendencje do otyłości, w tym przypadku trzeba szczególnie uważać na pilnowanie diety, ograniczając dodatkowe kilokalorie. Najbezpieczniej podawać suchą karmę, przeznaczoną dla zwierząt po kastracji (około 4 tygodnie od zabiegu koty stają się nieczynne hormonalnie, do tego czasu można podawać im karmę, którą jadły przed kastracją/sterylizacją)
Koty pobierają pokarm nawet do 10 razy w ciągu dnia, mogą mieć stały dostęp do karmy
Jeśli występuje problem z tyciem lub zbyt łapczywym jedzeniem, należy podawać wyznaczoną porcję dzienną w podzielonych dawkach, kilka razy w ciągu dnia.
Do żywienia kociąt należy stosować tylko karmy dla nich przeznaczone, ponieważ wymagają większej ilości składników pokarmowych, niż dorosłe kocięta do 4 tygodnia życia powinny pić wyłącznie mleko matki lub preparaty mlekozastępcze, jeśli matka nie jest w stanie wykarmić młodych.
Od 4 tygodnia zaczyna się etap odsadzania, które kończy się w wieku 6-8 tygodni - od około 4 tygodnia życia oprócz mleka stopniowo podawany jest pokarm stały.
Zwierzęta powinny mieć nieograniczony dostęp do świeżej wody
Psy są zwierzętami względnie mięsożernymi (żywią się nie tylko mięsem), do prawidłowego funkcjonowania potrzebują zbilansowanej diety. Właściciele mogą wybrać, czy decydują się na karmy komercyjne, czy dietę domową.
Karmiąc psy pełnoporcjowymi karmami suchymi, lepiej nie stosować żadnych przysmaków z lodówki; karmy są zbilansowane pod względem mikro- i makroelementów, nie trzeba stosować żadnych suplementów.
Jeśli decydujemy się na podawanie psu jedzenia gotowanego lub surowego, należy uważać na odpowiedni stosunek wapnia do fosforu (3:1). Zaburzenie tej proporcji może spowodować między innymi przebiałczenie lub problemy kostne (zwłaszcza w przypadku młodych psów rosnących ras olbrzymich).
Nie poleca się podawanie psom kości drobiowych, ponieważ mogą spowodować niedrożność lub perforację jelit; ponadto u wielu psów po spożyciu kości pojawiają się biegunki lub zaparcia
Żywienie psów mlekiem krowim może być przyczyną biegunek
Nie wolno podawać psom czekolady, rodzynek, winogron, awokado, cebuli i czosnku - są dla nich toksyczne
Po kastracji/sterylizacji psy lub suki (zwłaszcza suki) wykazują tendencje do otyłości, w tym przypadku trzeba szczególnie uważać na pilnowanie diety, ograniczając dodatkowe kilokalorie. Najbezpieczniej podawać suchą karmę, przeznaczoną dla zwierząt po kastracji.
(około 4 tygodnie od zabiegu psy stają się nieczynne hormonalnie, do tego czasu można podawać im karmę, którą jadły przed kastracją/sterylizacją)
Psy ras dużych i olbrzymich nie powinny być karmione godzinę przed i 2 godziny po wysiłku fizycznym, dodatkowo lepiej rozłożyć dzienną dawkę pokarmową na 2-3 posiłki - ogranicza to ryzyko wystąpienia skrętu żołądka
Ilość posiłków w ciągu dnia uzależnione jest od wieku, wagi i aktywności psa:
W diecie domowej trzeba pamiętać o pokryciu zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze: źródłem białka zwierzęcego mogą być oprócz mięsa ryby, jajka i chude sery twarogowe, źródłem białka roślinnego - soja; węglowodanów - kasza, ryż, makarony, a tłuszczów - oleje roślinne (olej lniany lub rzepakowy) i rybne
Żywienie psów w okresie rozrodu i szczeniąt:
Do 4 tygodnia ciąży żywienie suki powinno być takie samo, jak przed ciążą,
Od 4 tygodnia, ze względu na intensywny rozwój płodów, suka wymaga zwiększenia ilości dostarczanych substancji odżywczych; posiłki należy podzielić na 3-4 razy, ponieważ suka ma ograniczone możliwości przyjmowania pokarmu, a rozwijające płody dodatkowo uciskają na przewód pokarmowy uniemożliwiając jednokrotne pobranie dużej ilości karmy
na 2 tygodnie przed porodem należy odstawić wszystkie suplementy i preparaty wapniowe (podawanie wapnia w czasie intensywnego rozwoju płodu skutkuje zaburzeniem gospodarki wapniowej matki, a w konsekwencji może dojść do tężyczki poporodowej w czasie laktacji)
Suka w szczycie laktacji (ok. 3-5 tydzień po porodzie) powinna mieć dostarczoną znacznie większą ilość energii niż przed ciążą, a w przypadku dużej ilości szczeniąt lub suk ras dużych i olbrzymich - mogą być karmione bez ograniczeń
Żelazo można suplementować w ostatnich tygodniach ciąży. Jest ono magazynowane w wątrobach szczeniąt, zabezpieczając je przed wystąpieniem anemii
Do żywienia szczeniąt należy stosować tylko karmy dla nich przeznaczone, ponieważ wymagają większej ilości składników pokarmowych, niż dorosłe (białko w karmach dla młodych rosnących psów zawierają ponad 29% białka, dla dorosłych taka ilość może być szkodliwa)
szczenięta do 3 tygodnia życia powinny pić wyłącznie mleko matki lub preparaty mlekozastępcze, jeśli matka nie jest w stanie wykarmić młodych.
od 4 tygodnia zaczyna się etap odsadzania, które kończy się w wieku około 6 tygodni - po 3 tygodniu życia oprócz mleka stopniowo podawany jest pokarm stały.
psy ras dużych mogą nie wytwarzać odpowiedniej ilości mleka; jeśli szczeniaki piją mleko matki a chudną, konieczne jest wspomaganie odżywiania poprzez podawanie preparatów mlekozastępczych
Kilka rzeczy o których należy pamiętać:
Legowisko - dotyczy głównie psa; najlepiej położyć je tam, gdzie jest widok na większość domowników, zapewnimy mu większe poczucie bezpieczeństwa.
Legowisko powinno być dość miękkie, aby nie powstawały odciski na łokciach, tzw. „modzele”.
Miski – dwie, jedna na wodę, druga na karmę. Gumka na spodniej stronie miski sprawi, że nie będzie przesuwała się w trakcie jedzenia. Psy z długimi uszami jak Cocker Spaniel, Springer Spaniel, Cavalier King Charles Spaniel, powinny mieć specjalny kształt miski, z wyższymi krawędziami. Uszy zwierzęcia nie będą wpadać do środka, co znacznie ułatwi pobieranie pokarmu i utrzymanie higieny. Dla dużych czworonogów polecane są miski na stojakach, nie będą musiały się mocno schylać, co zwiększy to komfort jedzenia.
W przypadku kotów nie ma tak wielkiej różnorodności i wymagań. Można wybrać zarówno miskę dwukomorową, jak i dwie oddzielne.
Obroża – dla małego psa najlepsza będzie parciana lub skórzana. Dla większych psów preferowana jest metalowa zaciskowa (sprawdza się także na szkoleniach i treningach), a dla ras agresywnych kolczatka. Dla psów o krótkiej szyi, jak Chow-chow, Buldogów oraz starszych, polecane są skórzane szelki.
Smycz – na linach i taśmach możemy wyprowadzać zwierzęta, gdy chcemy mieć nad nimi kontrolę oraz prowadzić przy nodze. Smycze automatyczne sprawdzają się na spacerach, gdzie wolimy dać pupilowi większą swobodę – na polach, w lesie itp. Psom ze spokojnym temperamentem wystarczy taśma. W przypadku zwierząt sportowych i bardziej aktywnych zdecydowanie bardziej sprawdza się smycz automatyczna.
Szczotki i grzebienie– psy z dłuższą oraz szorstką kręconą sierścią wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Martwy włos nie wypada tak łatwo jak u krótkowłosych. Aby zapobiegać kołtunom oraz odparzeniom skóry, sierść należy regularnie wyczesywać, zwłaszcza w upalne dni. Wiele psów np. Alaskan Malamute, Syberian Husky, Berneński pies pasterski, czy większość kotów posiada dwie warstwy futra – krótki, gęsty i puchowy podszerstek, bezpośrednio przy skórze, zabezpieczający przed niskimi temperaturami, oraz dłuższy włos okrywowy, stanowiący barierę przed deszczem i wiatrem. Te psy wymagają szczególnej pielęgnacji. Do nieposiadających podszerstka zaliczyć można zwierzęta krótkowłose (Wyżły, Rhodesian Ridgeback, Dobermany, Rottweilery ) oraz niektóre długowłose (Charty, Maltańczyki czy Yorkshire terriery), w przypadku kotów rasy Rex (Devon rex, cornish rex) i bezwłose (Sfinks). Psy z długą sierścią linieją z taką samą intensywnoścą, jak z krótką.
Trymery tradycyjne, poprzeczne (hakowe) i zgrzebła służą do usuwania podszerstka, ale także włosów okrywowych u terierów czy sznaucerów. Grzebienie przydadzą się do rozczesywania kołtunów, natomiast szczotki do regularnego wyczesywania martwej sierści i zapobiegania jej splątaniu.
Zabawki – gumowe, piszczące, sznurki czy piłki – ważne, żeby zwierzak miał zajęcie. Zamiast niszczyć meble, zajmie się zabawą. Dodatkowo liny i sznury podczas gryzienia czyszczą zęby, ograniczając tworzenie się kamienia nazębnego. W przypadku psów wybitnie aktywnych oraz gryzących niepożądane przedmioty, dobrze sprawdzają się gumowe zabawki (np. Kong) z wąską dziurą w środku, do których możemy schować smakołyki. Uwaga psa zostanie skierowana na wyciągnięcie schowanego jedzenia, przez co ograniczymy niszczenie mebli lub zapewnimy rozrywkę aktywnemu pupilowi.
Karma – bardzo ważne jest odpowiednie żywienie zwierząt. Na rynku jest wiele firm oferujących komercyjne karmy, niektórzy natomiast decydują się na samodzielne przygotowanie posiłku. Karma sucha zawiera zbilansowane składniki pokarmowe, można także określić odpowiednią dawkę żywieniową w stosunku do wieku i wagi pupila. Powinno się jak najwcześniej przyzwyczajać zwierzę do konkretnej karmy. Domowe jedzenie jest z pewnością bardziej apetyczne od karmy suchej, trudniej jednak wyliczyć dostarczane kilokalorie oraz elementy odżywcze.
Gazety, ręczniki papierowe – do czasu, aż pies nauczy się załatwiać na zewnątrz. Warto pod gazety położyć ręczniki papierowe – wchłoną to, czego gazety nie zatrzymały.
Drapaki - im bardziej rozbudowane, tym lepiej. Najlepiej sprawdzają się drapaki pionowe, koty wybierają je częściej, niż poziome.
Kuweta - otwarta lub zamknięta, wybór zależy od właściciela, a czasami od samego kota. Piasek powinien być dobrej jakości, niepylący. Dostępne są trzy rodzaje - silikonowe, drewniane i bentonitowe.
Nie powinno się podawać żadnych leków z domowej apteczki bez konsultacji z lekarzem weterynarii. Jeśli zaistnieje taka potrzeba i niemożliwa jest wizyta w gabinecie weterynaryjnym:
a) w przypadku biegunki:
b) aviomarin - dla psa 1 tabletka / 10 kg
c) przeciwbólowe - metamizol (pyralgina 500mg ) - tylko u psów 20-50 mg/kg mc - meloksykam (opokan/moilec/remolexam 7,5 mg) - pies ¼ tabletki / 20 kg!
Ibuprofen i paracetamol są toksyczne dla psów i kotów! dawka śmiertelna ibuprofenu u psów wynosi 600 mg/kg, podczas gdy objawy zatrucia mogą wystąpić już po 25 mg/kg. Koty są bardziej wrażliwe - 50 mg/kg jest już dawką toksyczną (jedna tabletka!)
W przypadku paracetamolu, koty są szczególnie wrażliwe. 50 mg/kg powoduje objawy zatrucia (jedna tabletka!), przy 100 mg/kg może wystąpić methemoglobinemia. Psy są bardziej odporne, 100 mg/kg może powodować wymioty i biegunki. Po przyjęciu dawki 200 mg/kg m.c. obserwuje się znaczną methemoglobinemię, natomiast po dawce powyżej 500 mg/kg m.c. może dojść do ciężkiego, nieodwracalnego, toksycznego uszkodzenia wątroby.